سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. شنبه تا چهارشنبه ساعت ۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
اصلاح‌طلبی که اصولگرا شد
«سعید لیلاز» از اقتصاددانان اصلاح‌طلب و از اعضای حزب کارگزاران به تازگی در بخشی از یک مصاحبه با سایت جماران درباره مقایسه دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی با رژیم پهلوی گفت:
اگر به اعداد و ارقام مراجعه کنیم، واقعیت این است که درآمد سرانه ایرانی ها به قیمت ثابت -یعنی ریال- بعد از کسر تورم هنوز به عدد ۱۳۵۵ نرسیده است. اما این به معنای آن نیست که سطح ثروت ما هنوز به آن عدد نرسیده است. معنایش این است که قیمت تمام شده کالاها و خدمات به خصوص قیمت دلار آنقدر پایین آمده که سطح زندگی ما اصلاً با سال ۱۳۵۵ قابل مقایسه نیست. بالاترین رقمی که رژیم شاه خودروی سواری تولید می کرد ۱۲۰ هزار دستگاه در سال ۱۳۵۶ بود. در حالی که در سال ۹۶ خالص تقاضای خودروی جدید سواری به دو میلیون دستگاه رسید.
او می‌افزاید:
جمعیت دو برابر اما تولید خودرو حدود ۱۷ یا ۱۸ برابر شده است. سرانه تقاضای واقعی خودرو در ایران هشت برابر زمان شاه است. یا مثلاً در سال ۱۳۵۷ میزان تولیدات مواد کشاورزی در ایران به حدود ۲۰ میلیون تن رسید. ما امسال درباره تقریباً ۱۴۰ میلیون تن صحبت می کنیم. میزان تولید فولاد ایران هم شاید ۱۵ برابر شده است. طبیعتاً باید جلو می رفتیم و هنوز که هنوز است مطالبه اصلی ما از انقلاب وجود دارد، اما من این حرف که کشور اصلاً جلو نرفته را قبول ندارم. ما باید ۱۰ سال اول انقلاب را نادیده بگیریم. هیچ انقلابی در دنیا نیست که در ۱۰ سال اول پسرفت های وحشتناک نداشته باشد. مثل انقلاب اکتبر یا انقلاب کبیر فرانسه. من انقلاب ایران را در زمره این دو انقلاب بررسی می کنم. اگر شما این ۱۰ سال را کنار بگذارید در ۲۰ سال بعد یعنی از ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۷ متوسط رشد اقتصادی ایران به حدود ۵.۵ نیم تا ۶ درصد در سال رسیده که این عدد حتی از ترکیه اندکی بهتر و کمابیش مشابه کره جنوبی است.
لیلاز در ادامه اشاره‌های خود به دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی تصریح می‌کند:
در زمان شاه پایه پیشرفت کشور خیلی کم بود و به همین خاطر متوسط ۱۵ سال آخر شاه نرخ رشد اقتصادی به بیش از ۱۰ درصد رسید. اما اگر خودمان را با هم سطح های خود مقایسه کنیم می بینیم که به استثنای دهه اول انقلاب عملکرد اقتصاد ایران بسیار خوب بوده است. مثلاً عمر متوسط ایرانی ها به ازای هر یک سال در ۴۰ سال گذشته هفت ماه افزایش پیدا کرد. این یکی از بهترین عملکردهای همه دنیاست.
او همچنین با بیان اینکه اقتصاد ایران در زمان شاه خائن از بین رفته بود و انقلاب اسلامی نه فقط گریزناپذیر بود بلکه اقتصاد ایران را نجات داد، می‌گوید:
الان که با شما صحبت می کنم و نسبت توزیع درآمد به وخامت گراییده، نسبت درآمد دهک اول جامعه به دهک دهم که در سال ۵۶، یک به ۳۶ بود یک به ۱۶ یا ۱۷ است. "ضریب جینی" هم که عامل بسیار مهمی در توزیع ثروت است در سال پایانی رژیم شاه به ۵۱ صدم رسیده بود. این عدد هرچه به سمت صفر نزدیک باشد بهتر است و هرچه به یک نزدیک باشد بدتر است. ضریب جینی تازه الان نزدیک ۴۰ صدم است.
این فعال اصلاح‌طلب وجه دیگر پیشرفت اقتصادی انقلاب اسلامی را اینگونه برمی‌شمرد که:
«بین سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ میلادی که دوره سقوط قیمت جهانی نفت خام بود عربستان سعودی برای اینکه بتواند به کمتر از نصف رشد اقتصادی ایران برسد ۲۵۰ میلیارد دلار از ذخایر خود را خرج کرد. اما ایران دیناری از ذخایر نفت خود برنداشت و رشد اقتصادی کشور دو و نیم برابر عربستان سعودی بود. رشد اقتصادی ایران در همه این مدت بیش از دو برابر یا سه برابر روسیه بوده است. ایران بهترین عملکرد در بین کشورهای نفتی را در انطباق شرایط کشور با سقوط قیمت جهانی نفت خام دارد. این مساله پژوهش و دستاورد من است.»
لیلاز همچنین تصریح می‌کند:
«من رد نمی کنم که ما هزار بار بهتر می توانیم ایران را اداره کنیم. اما ما درگیر منازعات اجتماعی سیاسی داخلی خود هم هستیم. یعنی داریم آن منازعات را هم حل می کنیم. آن منازعات معمولاً در جاهای دیگر با دیکتاتوری و حکومت نظامی حل شده اند اما در ایران با تعامل حل می شود. این بحث جناح چپ و راست که ما ۳۰ سال است ارّه می دهیم تیشه می گیریم را آمریکایی ها در سه سال جنگ داخلی حل کرده اند. اما دو میلیون کشته هم برجای گذاشته اند. در صورتی که مجموع کشته های ۳۰ سال اخیر ما دوهزار نفر نیست.»
او صحبت‌های خود را نیز با مقایسه فهم اقتصادی مردم در ایران و فرانسه و با این جمله به پایان می‌برد: «شاید بتوانیم بگوییم ایران از فرانسه امروز جلوتر است. »[۱]
*این صحبت‌های غیر منتظره سعید لیلاز در حالی است که هم‌کیشان او در ستاد اصلاحات، این روزها با عنایت به ایجاد «فتنه اقتصادی» ساز دیگری می‌زنند.
آنها بر خلاف اصولگرایان، با کتمان دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی از این گفته‌اند که در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی، «گرسنگی» در ایران شیوع یافته، شاهد سونامی فقر هستیم و انقلاب هم در مسیر نابودی و سراشیبی قرار دارد!
آنچه که در ادامه می‌خوانید بخشی از گفته‌های سیاسیون و اقتصاددان‌های اصلاح‌طلب است که تنها طی ماه‌ها و هفته‌های اخیر پیرامون دستاوردهای انقلاب اسلامی بیان شده است:
محسن هاشمی: امروزه فقر مانند یک سونامی از بالا بر جامعه وارد می‌شود .[۲]
سهیلا جلودارزاده: این مردم میدانند که فقر، "گرسنگی" و فساد هست ![۳]
فرشاد مؤمنی (اقتصاددان اصلاح‌طلب): طی ۴۰ سال گذشته میزان مصرف گوشت قرمز در میان خانوارهای ایرانی به دلیل فقر کاهش یافته است _ با اجرایی شدن تحریم‌های ترامپ، ۱ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر در ایران بیکار می‌شوند ![۴]
عبدالواحد موسوی لاری در اشاره به انقلاب: اگر همین روال تخریب، نابودی و برچسب زدن ادامه پیدا کند و برای هر کسی که قبول نداریم، مشکل درست شود، جامعه به سوی سراشیبی می رود .[۵]
حسین راغفر و احسان سلطانی (از اقتصاددانان اصلاح‌طلب در یک بیانیه مشترک): نتیجه سیاست‌های اقتصادی نئولیبرالی سه دهه اخیر و به ویژه با مالی‌سازی اقتصاد از ابتدای دهه هشتاد، افزایش نابرابری‌ها و فقر بوده است. طی ده سال اخیر که ارزش پول ملی به کمتر از یک-دهم تنزل یافته و بهای حامل‌های انرژی تا ده برابر بالا رفته، جز بینواسازی بخش قابل توجهی از مردم دستاورد دیگری عاید نشده است .[۶]
علیرضا بهشتی: ایران با جنبش و پارادیم «نان» مواجه شده است .[۷]
مرتضی الویری: انقلاب اسلامی به هیچ وجه به اهداف خود نرسیده است و اساساً ایکاش انقاب ۵۷ رخ نمی داد ![۸]
سعید حجاریان با اشاره به مشکلات اقتصادی: جامعه ایران در شرایط «عام‌البلوی» قرار دارد .[۹]
***
پمپاژ روزانه مقولات فوق در کنار شیطنت‌هایی مثل زیاد شدن قیمت گوشت و اصرار بر سیاه بودن اوضاع کشور توسط کسانی در دولت، به زعم ما کشور را در شرایط ایجاد «فتنه اقتصادی» قرار داده است.
فتنه‌ای که آنچه که سعید لیلاز عمداً یا سهواً اما به حق بر زبان جاری ساخته است به مثابه نوشدارو برای آن عمل خواهد کرد.
باید پذیرفت که امروز جای بیان دستاوردهای اقتصادی کشور در لسان خواص و سیاسیون ایرانی خالیست و نوعاً به بیان دستاوردهای دفاعی و امنیتی بسنده می‌شود.
این در حالی است که به زعم ما و طبق آنچه که در ۳ سال گذشته در وبلاگ مشرق بر آن پای فشرده‌ایم؛ از بزرگترین دستاوردهای محسوس انقلاب اسلامی مسئله پیشرفت اقتصادی است.
پیشرفتی که اگرچه امروز با مشکلاتی مواجه شده است اما این مشکلات هرگز به معنی توقف یا بروز شرایط بحران نیستند. ضمن اینکه در نگاه به این کارنامه باید میان پیشرفتهای نظام با اشکالات دولت‌ها که منجر به کند شدن سرعت پیشرفت می‌شود، تفکیک ایجاد کرد.
مفادّ صحبت‌های لیلاز درباره دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی مورد تأکید رهبر معظم انقلاب و برخی خواص کشور قرار دارد اما عده‌ای به هر دلیلی در مقابل پژواک این سخنان ایستاده‌اند.
البته نگاه ما به صحبت‌های علمی لیلاز، به مصداق توصیه امیرالمؤمنین (ع) برای «اُنْظُرْ الی مَا قَالَ، و لا تَنْظُر إِلَی مَنْ قَالَ» است وگرنه هم آقای لیلاز و هم ما فراموش نکرده‌ایم فتنه سال ۸۸، اصرار لیلاز بر کاهش قیمت مواد غذایی پس از تماس تلفنی روحانی با اوباما و غیره را!
گفتنیست، مسئله سیاه‌نمایی از اوضاع اقتصادی کشور و کتمان دستاوردهای نظام اسلامی برای مردم به حدی رسیده است که کمیته قضایی ستاد تبلیغات اقتصادی کشور با دستور وزیر کشور موظف به پیگیری سیاه‌نمایی‌ها شده است.
قوه قضائیه نیز در همین راستا مصوبه‌ای داشته است مبنی بر اینکه مدعیان وجود فسادهای گسترده و سیاه‌نمایی از اوضاع کشور بایستی احضار شوند و مستندات خود را ارائه کنند.
اگرچه متأسفانه تاکنون خبر دندانگیری در زمینه عملگری این دو مصوبه به گوش محافل رسانه‌ای نرسیده است و همچنان شاهد پمپاژ روزانه سیاه‌نمایی اقتصادی علیه نظام، انقلاب و مردم هستیم اما بایستی همچنان به آینده امیدوار بود.
محتوای صحبت‌های لیلاز درباره دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی، می‌تواند یک فصل مقوّم در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی باشد. صحبت‌هایی که البته جا داشت توسط کسان دیگری مطرح می‌شدند...
***
«میادین تره‌بار» هم پولی می‌شود! دست چپ‌های شورای تهران در جیب مردم
«مرتضی الویری»، فعال اصلاح‌طلب، عضو شورای شهر تهران و فردی که گفته می‌شود رئیس در سایه شورای تهران است به تازگی در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا با تأکید بر اینکه مردم باید این واقعیت را بپذیرند که هزینه‌های زندگی در کشور را بپردازند، گفته است: دریافت عوارض و اخذ هزینه به‌ازای خدمات شهری، دو شاهراه اساسی برای تامین منابع مالی شهرداری تهران است و اگر این راه‌ها را مسدود کنیم، شهرداری مجبور می‌شود به راه‌های خلاف روی آورد.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود پیرامون دریافت هزینه شهرداری از مردم بواسطه خدمات شهری اظهار می‌کند:
فروش خدماتی که شهرداری به شهروندان ارائه می‌دهد، از درآمدهای پایدار است. به طور مثال خدماتی که در فروشگاه‌های شهروند یا میادین میوه و تره‌بار ارائه می‌شود، از جمله این خدمات است. شهرداری به ازای خدماتی که ارائه می‌دهد، می‌تواند درصد محدودی دریافت کند تا بخشی از هزینه‌هایش تامین شود.
الویری از این هم گفته است که شهرداری تهران امسال از محل بازیافت زباله در حدود ۳۰۰ میلیارد تومان درآمد خواهد داشت ![۱۰]
*صحبت‌های الویری مصداق آن تحصیلکرده بیکاری است که کارهای عموم مردم را کسر شأن می‌داند اما برای رسیدن به درآمد دلخواه حاضر است دست به فحشا بزند!
شهرداری و شورای شهر اصلاح‌طلبان تهران اگر راهی برای درآمدزایی به نظرشان نمی‌رسد؛ اشتباه کرده‌اند که به شورای شهر و شهرداری آمده‌اند...
اکنون نیز که راهی برای درآمدزایی نمی‌یابند باید از مردم عذرخواهی کنند نه اینکه به فکر دست کردن در جیب مردم باشند و یک روز به بهانه واقعی نبودن بلیط مترو و روز دیگر به بهانه خدمات شهری! (که وظیفه ذاتی شهرداری است) بحث سرکیسه کردن مردم تهران را پیش بکشند.
الویری قبل از این هم بحث دریافت «مالیات محلی» از مردم تهران را پیش کشیده بود .[۱۱]
در کنار او، محمود میرلوحی، دیگر عضو اصلاح‌طلب شورای تهران نیز بحث واقعی نبودن بلیط متروی تهران را پیش کشیده و از این گفته بود که قیمت بلیط باید گرانتر شود!
اظهاراتی که واکنش تند عبدالله رمضان‌زاده سخنگوی دولت اصلاح‌طلبان را نیز در پی داشت.
رمضان‌زاده در یک توییت پیرامون این مسئله نوشته بود: «به جای سخن گفتن از بلیط ۱۰ هزار تومانی مترو به اصلاح ساختار گَل و گشاد شهرداری بپردازید و شهرداری را هوشمند و چالاک بکنید .»[۱۲]
«پولی شدن تونل‌های تهران» نیز طرح جدیدی است که اصلاح‌طلبان شورای شهر در حال بررسی آن هستند...
***
کنایه محسن هاشمی به دوچرخه‌سواری حناچی؛ ۱۰ میلیون سفر را رها کرده‌اند و به نیم در هزار چسبیده‌اند
«محسن هاشمی»، فعال اصلاح‌طلب و رئیس شورای شهر پنجم تهران به تازگی در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایسنا با طرح صحبتی که کنایه‌زنی به دوچرخه‌سواری‌های پیروز حناچی تلقی می‌شود، گفته است:
«مساله ساده است. ما می‌خواهیم آلودگی هوا و ترافیک کم شود. خب راه حل چیست؟ حدود ۱۸ میلیون سفر در شهر داریم که باید با سیستم‌های غیرآلاینده مثل مترو انجام شود که می‌توان ۱۰ میلیون سفر را با مترو و پنج میلیون سفر را با اتوبوس الکتریکی انجام داد؛ اما می‌بینیم که برخی‌ها به جای توسعه مترو در خیابان دوچرخه‌سواری میکنند و این درحالیست که سهم دوچرخه نیم در هزار است و حالا ۱۰ میلیون سفر را رها کرده‌اند و به نیم در هزار چسبیده‌اند و این درحالیست که تونل و ایستگاه مترو آماده است و باید آن را تجهیز کنیم اما به دوچرخه‌سواری در خیابان مشغولند.» [۱۳]
*صحبت‌های محسن هاشمی صحیح به نظر می‌رسند اما علت طرح آنها و کنایه به شهردار حناچی محل تأمل است...
گفتنیست، بر اساس یک نظرسنجی که به تازگی از سوی دفتر مطالعات شهرداری تهران انجام شده؛ فقط ۱۲ درصد مردم تهران میدانند که پیروز حناچی شهردار پایتخت است.
بر اساس این نظرسنجی همچنین بیش از ۶۰ درصد تهرانی‌ها معتقدند که «محمدباقر قالیباف» موفق‌ترین شهردار تهران بوده است .[۱۴]
***
۱_ https://www.jamaran.ir/fa/tiny/news-1104693
10_ https://tnews.ir/news/4e1d126804698.html
11_ mshrgh.ir/832585
12_ mshrgh.ir/922229
۰۷:۳۸ - ۱۳۹۷/۱۱/۱۶
۲۱:۰۷ - ۱۳۹۷/۱۱/۱۶
